Kültür Üzerine..

-Sorokin'in ortaya koyduğu 3 boyutlu kültürü ele alıp bunun üzerine bir kültür analizi örneği verdim.

Kültür, bir toplumun sahip olduğu bilgi, norm, gelenek, görenek, inanç, düşünce, sanat, ahlak, hukuk, davranış, araç, gereç ve teknolojik yapıların tümünü kapsayan karmaşık ve değişken bir bütündür. İnsanların bir arada yaşarken ürettiği maddi ve manevi her şeyi içerir. Kültür kavramı, insanın doğaya ayak bastığı andan itibaren onların hayata yükledikleri anlamlar ve sembollerin hepsini kapsar.

Kültürler ortaya çıktığı toplumlara özgüdür ve onların tarihlerini yansıtır. Nesilden nesile aktarılır ve toplumların ihtiyaçlarını karşılar. Değerler kavramı sayesinde neyin doğru neyin yanlış neyin nasıl olduğu düşüncesi gelişir ve bir sonraki kuşaklara geçiş yapar. Bunlar sayesinde de birtakım kuralar ortaya koyulup toplumda bir düzen sağlanır. Kültürler, bireylerin hayatları boyunca da onların davranışlarına referans olurlar.

Kültürü oluşturan 3 boyut vardır ve bunlar birbirleriyle etkileşim içerisindedir. Bir toplumun kültürünü anlamak için bu üç boyutu da ele alarak analiz ederiz. Bunlar:

1.İdeolojik (Sembolik) Boyut: Kültürdeki inançlar, fikirler ve düşünceler gibi soyut katmanların oluşturduğu boyut.

2.Davranışsal (Sosyal) Boyut: İdeolojik boyutun kalıplaşmış davranış tarzları halinde somutluğa yansımasıdır. İdeolojik boyutun gerektirdiği davranışlar bu boyutu oluşturur.

3.Maddi (Materyal) Boyut: İdeolojik boyutun davranışa yansıması sürecinde ortaya çıkan araç ve gereçleri kapsar. İcat ettiğimiz, inşa ettiğimiz ve kullandığımız teknolojiler, yapılar bu boyutun ürünüdür.

Kültürün bu boyutlarını ele alarak yaptığım örnek bir analiz: Halloween Festivali

Cadılar Bayramı, özellikle Amerikan kültüründe belirli semboller, tarihsel olaylar, mitolojiler, efsaneler ve birtakım ideolojilerle ilişkilidir. Bu kutlama; genellikle korku, heyecan ve eğlence duygularını vurgular. Cadılar, hayaletler, sihirli yaratıklar, kurgusal karakterler, tarihsel kişilikler gibi semboller halk arasında belirli inançları ve efsaneleri temsil eder. Ayrıca paylaşılan korku kültürü ve eğlenceli bir atmosfer oluşturma arzusu göstererek bu kültürün ideolojik bir boyuta sahip olduğunu bizlere yansıtır.

Cadılar Bayramı kutlamaları, belirli davranış biçimlerini içerir. Bu kutlamalar, insanların istediği bir karakterin kılığına girmesi, kostüm giyip taklit etmesi, evlerini kurguladıkları temalara göre dekore etmesi, parti düzenlemesi gibi belirli davranışlar içerir. Ayrıca komşuluk ilişkilerini güçlendirmek amacıyla evlere gidip o meşhur şeker mi şaka mı sorusunu sorma veya onların evine gelenlere şeker bırakma geleneği de bu kutlamanın ve sosyal kültürlerinin bir parçasıdır. Şimdilerde bu kültür global bir üne kavuşmuş bir şekilde devamlılığını sürdürüyor ve başka toplumları bu davranışlarla kültürleme yoluna doğru gidiyor. Video oyunları başta olmak üzere birçok platformda ekim ayında cadılar bayramı teması, alışverişlerde özel fırsatlar ve çeşitli özel etkinlikler düzenleniyor. Bunların her biri de bu geleneğin ideolojisinin yarattığı davranışlar olarak karşımıza çıkıyor.

Cadılar Bayramı; özel kostümler, dekorasyonlar, oyuncaklar, şekerler ve diğer malzemelerle maddi bir boyuta da sahiptir. Mağazalarda satılan tarihsel kişiliklerle bağdaştırılan özel araçlar, kurgusal karakter figürleri, perilik, cadılık ve büyücülük için eşyalar, hayaletler veya korkunç karakterlerle ilişkilendirilmiş diğer ürünler, bu kültürün maddi boyutunu oluşturan öğelerdir. Ayrıca kullanılan ev dekorasyonları, özel olarak hazırlanan yiyecek ve içecekler ve hatta şeker mi şaka mı sorusunu sormak için ellerde gezen çuvallar da bu maddi boyuta dahildir.